Twórczość Alexandry Grant na tle współczesnej sztuki konceptualnej
Alexandra Grant to amerykańska artystka, której prace stanowią fascynujące połączenie literatury i sztuk wizualnych. Urodzona w Fairview Park w Ohio, ukończyła historię sztuki w Swarthmore College i studia malarskie w California College of Arts and Crafts. Jej twórczość obejmuje różnorodne media – od malarstwa, rzeźby i fotografii po instalacje wideo i publikacje artystyczne. Grant jest znana z tego, że w niekonwencjonalny sposób ucieleśnia słowa, przekształcając je w formy plastyczne. Jej prace znajdują się w kolekcjach prestiżowych instytucji, takich jak Los Angeles County Museum of Art czy Museum of Contemporary Art w Los Angeles.
„Słowo. Obraz. Przestrzeń” – wystawa w Muzeum Literatury w Warszawie
Od 25 września do 31 grudnia 2024 roku warszawskie Muzeum Literatury prezentuje pierwszą w Europie monograficzną wystawę Alexandry Grant zatytułowaną „Alexandra Grant. Słowo. Obraz. Przestrzeń”. Ekspozycja podkreśla wszechstronność artystki oraz jej głębokie zainteresowanie językiem jako tworzywem sztuki. Wśród prezentowanych dzieł znajdą się prace inspirowane poezją Wisławy Szymborskiej (m.in. cykl „Szepty” z 2009 roku) oraz nowe realizacje, stworzone specjalnie na potrzeby tej wystawy – wielkoformatowe instalacje z drutu, neony i obrazy malarskie.
Dialog literatury i sztuki w pracach Alexandry Grant
Grant nazywa siebie „pisarką, która pisze materiałami”, co doskonale oddaje jej podejście do sztuki. W swoich pracach przekształca słowa pisane w kompozycje wizualne, bawiąc się formą, kolorem i materiałem. Kluczowym elementem jej twórczości jest współpraca z pisarzami i poetami, takimi jak Michael Joyce czy właśnie Wisława Szymborska. Jednym z najważniejszych dzieł prezentowanych na wystawie jest „Nimbus” – kinetyczna rzeźba z drutu, inspirowana wierszem Joyce’a. Instalacja rzuca ruchome cienie, tworząc efekt wirujących słów, które wydają się unosić w przestrzeni.
Literackie inspiracje i twórcze partnerstwa
Grant jest uważana za „radykalną współpracowniczkę” – artystkę, która nie boi się eksperymentować z tekstem i obrazem. Jednym z jej najważniejszych projektów jest wydawnictwo X Artists’ Books, które współtworzy z Keanu Reevesem. Publikacje łączą sztukę z literaturą, eksplorując granice między słowem a jego wizualną interpretacją. Wystawa w Muzeum Literatury prezentuje również fragmenty prywatnego archiwum Grant, ukazując proces jej twórczego dialogu z pisarzami i filozofami – od Helène Cixous po Pabla Nerudę.
Site-specific: sztuka stworzona specjalnie dla Muzeum Literatury
Niektóre prace na wystawie zostały zaprojektowane jako dzieła site-specific, czyli stworzone z myślą o konkretnej przestrzeni Muzeum Literatury. Wśród nich znajdują się instalacje z drutu oraz neonowe kompozycje, które podkreślają architekturę zabytkowego budynku. Jak mówi kuratorka wystawy, dr Anna Lipa, Grant traktuje przestrzeń galeryjną jako kolejne medium swojego przekazu, wciągając widza w dialog między słowem a jego plastycznym odpowiednikiem.
Rok Wisławy Szymborskiej i wielowymiarowy program towarzyszący
Wystawa Alexandry Grant została włączona w kalendarz Roku Wisławy Szymborskiej, ogłoszonego przez polski Senat. Ekspozycji towarzyszy bogaty program edukacyjny – warsztaty dla dzieci, wykłady o poezji Szymborskiej oraz dyskusje na temat literatury elektronicznej z udziałem Michaela Joyce’a, pioniera hipertekstu. Przygotowano również polsko-angielski katalog, który pogłębia interpretację dzieł Grant i ukazuje jej twórczość w międzynarodowym kontekście.
Dostępność i wkład w sztukę współczesną
Wydarzenie zostało zaplanowane z myślą o różnorodnej publiczności — wernisaż będzie tłumaczony na polski język migowy, a w weekend otwarcia bilety będą kosztować symboliczną 1 złotówkę. To jedna z wielu inicjatyw Muzeum Literatury, które starają się zapewnić jak najszerszy dostęp do kultury.
Alexandra Grant to artystka, która nieustannie przekracza granice między słowem a obrazem. Jej wystawa w Warszawie to wyjątkowa okazja, by zobaczyć, jak literatura może ożywać w formie sztuki wizualnej. Dla miłośników zarówno poezji, jak i sztuki współczesnej to prawdziwa uczta intelektualna i estetyczna.